«Қазақстан зоология хабаршысы» журналы – Зоология саласындағы іргелі және практикалық халықаралық зерттеулер журналы, баспагер – Қазақстан Республикасы Зоология институты (Алматы, Қазақстан). Жыл сайын екі басылымнан тұратын бір том қазақ тілінде жарияланады. Авторларға қойылатын талаптар төменде келтірілген.
Жарияланым тақырыбы және қолжазба түрлері
Журнал зоологиядағы іргелі және қолданбалы мәселелер бойынша инновациялық, интерактивті және түпнұсқалық зерттеулер нәтижелерін; әдістемелік әзірлемелер, қысқаша хабарламалар, сондай-ақ жақында жарияланған ғылыми монографияларға шолулар, еңбектер мен кітаптар, ғылым жаңалықтар, алдағы конференциялар мен атаулы күндер туралы ақпараттарды жариялайды. Негізгі тақырып: фауна, зоогеография, биологиялық және экологиялық ерекшеліктері, морфология, систематика, таксономия, эволюция және жануарлардың филогениясы, сонымен қатар жануарлардың алуан түрлілігін сақтау және тұрақты пайдаланылу.
«Қазақстан зоология хабаршысы» журналында жариялау үшін:
ҒЫЛЫМИ МАҚАЛАЛАР: тиісті тақырып бойынша жоғары деңгейдегі соңғы әлемдік ғылыми зерттеулердің қысқаша жетістіктеріне шолу және өз зерттеулерінің нәтижелері орындалған ғылыми қолжазбалар. Ұсынылған қолжазба көлемі (қоса алғанда көлемі 300- 500 сөзден тұратын аннотациямен 30 бетке дейін орыс, ағылшын және қазақ тілдеріндегі тұжырымдар мен 5-7 түйінді сөздер («ТІЛ»бөлімін қараңыз).
ШОЛУ МАҚАЛАЛАРЫ: нақты тақырып бойынша әртүрлі зерттеушілердің осы бағыттағы болашақ ізденістер түйіндемесімен ғылыми жұмыстардың, идеялар мен пікірлердің нәтижелеріне қысқаша шолу. Шолудың авторы беріліп отырған фактілер мен материалдардың нақтылығын міндетті түрде тексеруі керек. Автордың мәтінде жасаған сілтемелері әдебиеттер тізімінде барлық дереккөздер көрсетілуі керек. Мақаланың құрылымы еркін; көлемі, тұжырымы және түйін сөздері «Ғылыми мақалаларды»қараңыз.
ӘДІСТЕМЕЛІК МАҚАЛАЛАР: белгілі бір зерттеулерді жүргізуге көмекке арналған толық нұсқаулықтары бар мақалалар. Жұмыс барысы мен оның орындалу шарттарын, қажетті материалдар мен жабдықтардың тізбесі, ұйымдастыру және өткізу бойынша қажетті әдістемелік кеңестер, иллюстрациялық материалдар мен әдеби дереккөздердің тізімін қамтиды. Мақаланың құрылымы еркін; көлемі, тұжырымы және түйін сөздері «Ғылыми мақалаларды»қараңыз.
ПІКІРЛЕР: сарапталынған жарияланымдар болашақ зерттеулер үшін ұсыныстары бар, оң және теріс жақтары көрсетілген жаңадан жарияланған ғылыми монографиялар, еңбектер мен кітаптарға сыни (достық түрде) талдау. Сараптамашы ғылыми тақырыппен таныс болуы тиіс және тиісті зерттеулер бойынша бірнеше жыл тәжірибесі болуы керек. Қолжазбалар көлемі тұжырым мен кілт сөздерсіз 15 бетке дейін.
ҚЫСҚАША ХАБАРЛАМАЛАР: жануарлар әлеміндегі ерекше бақылаулар туралы қысқаша ақпарат, толық мақаланы жариялау туралы хабарландыру ретінде зерттеу өткізілген ғылыми нәтижелер. Мұндай хабарламалардың көлемі үш беттен аспайды, үш тілде – орыс, ағылшын және қазақ тілдерінде 100 сөзден аспайтын тұжырымы және 3-5 түйінді сөздері бар («Тіл»бөлімін қараңыз).
АЛДАҒЫ ОҚИҒАЛАР ТУРАЛЫ ЖАҢАЛЫҚТАР МЕН АҚПАРАТТАР: маңызды ғылыми жаңалықтар, соның ішінде жақында жарияланған ірі монографиялардың қысқаша мазмұны, алдағы немесе ағымдағы халықаралық конференциялар, атаулы күндер және басқа да академиялық сұрақтар.
ТІЛІ: Қолжазбалар қазақ тілінде ұсынылуы керек; аннотация және кілт сөздер – үш тілде: қазақ, ағылшын және орыс (авторларға арналған орыс тіліне аудару жақын және алыс шетелдерден журнал редакциясы қамтамасыз ететін болады). Кесте атаулары және суреттер екі тілде – қазақ және ағылшын тілдерінде ұсынылуы керек.
Мақала қолжазбаларын ресімдеу
Мақала мәтіні MS Word мәтіндік редакторында терілуі тиіс (*.doc немесе *.docx), Times New Roman әрпі, сол жақ бойынша туралау, 11 пункт, жоларалық интервал 1.5, азат жол 1.25 см, барлық жағынан – 2 см). Мақалалардың негізгі құрылымдық элементтерінің атаулары (тұжырым, кіріспе, материалдар мен әдістер, нәтижелер, талқылау, қорытынды, алғыс білдіру, әдебиеттер) жартылай қалың әріппен ерекшеленеді; әрбір құрылымдық элемент келесі қосымша аралықтан бөлінеді. Тармақшалар да қалың қаріппен белгіленген болуы керек.
Мақалаларда халықаралық бірлік жүйесінде қабылданған физикалық бірліктер мен терминдер қолданылуға тиіс. Формулалар араб сандарымен кезекпен нөмірленеді, формуланың оң жағындағы жақшада. Мақаланың қолжазбасы зоологиялық номенклатураның Кодексіне сәйкес келуі керек. Географиялық координаттар бірыңғай жүйеде ұсынылуы тиіс.
Барлық қысқартулар (жалпыға бірдей қолданылатындардан басқа) бірінші аталған кезекте шешілуі керек. Түршелердің, түрлердің және туыстардың латын атаулары курсивпен жазылады; түрлер мен түршелер лғашқы ескертуден кейін туыс пен түрлер атауы қысқартылады: Ablepharus deserti – A. deserti, Trapelus sanguinolentus aralensis – T. s. aralensis.
Барлық электрондық мекенжайлар (URL) қолданыстағы веб-сайттарға гиперсілтемелер түрінде ресімделеді. Сызықшаны (тире) «–» және сызықшаны (дефис) » – » қолдануды ажырату керек: сызықша бос орынсыз сандық және символдық мәндердегі «– ден» аралығы: 5-7 С. Аралықсыз сызықша мәтіндік сызықшаны белгілеу, мысалы, жыл кезеңін белгілеу үшін (мамыр – маусым айларында). Сызықша бос орынсыз: Сайрам-Өгем Шолпон-ата және т. б.
Мақала атауы 14 көлеміндегі қалың әріппен жазылады. Төменде автордың (-лердің) тегі мен аты-жөні келтіріледі, шрифт өлшемі 12. Егер автор жалғыз болмаса, олардың аты- жөні үтірмен бөлінеді. Әр аты-жөнінен кейін инициалдары жол үсті индексімен жұмыс орны көрсетіледі. Төменде бір жолдан кейін рет-ретімен ұйым, қала, ел, электрондық пошта 10 шрифтпен көрсетілген. Хат-хабар авторы символмен белгіленеді * («жұлдызша»).
Кестелер олардың аталу реті бойынша мәтінде араб цифрларымен нөмірленеді (бір кесте бар болса, ол да нөмірленеді). Кестенің мазмұны нақтылық пен дәлдікті қажет етеді. Кестелердегі барлық бағандар үш көлденең сызықпен бөлінуі керек. Тік сызықтардан аулақ болу керек. Мәтінде кестенің нөмірі көрсетіледі, сонан кейін жаңа жолдан бастап шегіністен кесте атауы орналастырылады. Атаулары бар кестелер әрбір жеке файлмен ұсынылады; файл автордың (немесе бірінші автордың) және кесте нөмірі көрсетіледі: Кенжеғалиев_Кесте 1.
Суреттер, кестелер сияқты, араб цифрларымен нөмірленуі керек (Бір ғана сурет болса, ол да нөмірленеді). Мәтінде суреттің нөмірі көрсетіледі, ол туралы бірінші рет айтылғаннан кейін, бір жол шегіністен соң жаңа жолдан сурет атауы орналастырылады. Схемалар, графиктер және диаграммалар JPG және JPG форматында кемінде 600 dpi рұқсатымен ұсынылуы тиіс және арнайы графикалық бағдарламаларда орындалған болуы керек. Фотосуреттер JPG форматында кемінде 300 dpi рұқсатымен берілуі керек. Топта орналасқан суреттер бір суреттің бөлігі болуы керек. Мысалы, төрт суретті Сурет 1А, 1Б, 1В және 1г деп атаған жөн. Суреттерде барлық қажетті түсіндірмелерді сандармен (немесе әріптермен) суреттің төменгі жағындағы атауында көрсетіледі. Әр сурет жеке файлмен автордың (немесе бірінші автордың) аты-жөні және нөмірімен аталған болуы керек: Кенжеғалиев _Сурет 1. Суреттердің атаулары жеке файлмен жіберіледі. Автор мүмкін, суреттерді pdf форматта тіркей отырып, қосымша файлға жинап, автордың аты-жөнімен: Кенжеғалиев _Суреттер жібереді.
Әдебиетке сілтемелер: мәтіндегі сілтемелер дереккөздің тіліне қарамастан жұмыр жақшаның ішінде хронологиялық ретпен беріледі. Әдебиеттер тізімінде сілтемелер алфавиттік және хронологиялық ретпен көрсетілген. Бір автордан (-лерден) бірнеше сілтемелер бір жылы болса, онда «А», «b», «с» және т. б. әріптерімен белгіленуі тиіс (латын кіші әріптерімен), жарияланған жылдан кейін орналастырылады. Сілтемеде көптеген авторлар болған жағдайда мақаланың негізгі мәтінінде тек бірінші автордың тегі көрсетіледі (мысалы, Смит және басқалар., 2020). Мәтіндегі сілтемелерде орыс тілді фамилиялардың квадрат түрінде ағылшын баламасы болуы керек, жақшада, фамилиядан кейін үтір қойылмайды (Автор [Avtor] 1990). 1-2 мақалаға сілтеме жасаған кезде авторлар барлық авторлардың тегін көрсетеді (мысалы, Иванов, Петров [Ivanov, Petrov] 2010). Мәтінде келтірілген әрбір сілтеме әдебиеттер тізімінде көрсетілуі тиіс.
Қолжазбаның толық мәтіні әдеби дереккөздердің тізімімен бірге жеке жіберіледі автордың (немесе бірінші автордың) тегі көрсетілген файл: Кенжеғалиев_қолжазба.
Қолжазбаның негізгі мәтінінің ұсынылатын құрылымы
Тұжырым: зерттеу мақсатын, қолданылған әдістерді көрсету, негізгі нәтижелер мен тұжырымдарды қысқаша баяндау; сілтемелер мен стандартты емес қысқартулардан аулақ болу керек. Ғылыми, шолу және әдістемелік мақалаларға арналған аннотациялар көлемі 300-500 сөзден тұрады (қысқаша хабарламалар үшін – 100 сөзден артық емес).
Түйін сөздер: қолжазба тақырыбымен тығыз байланысты 5-7 сөз (ғылыми, шолу және әдістемелік мақалалар үшін) немесе 3-5 сөз (қысқаша хабарламалар үшін), жалпы және бірнеше терминдер мен бірнеше ұғымдарды қолдану түйін сөздерінен аулақ болыңыз. Түйін сөздер қолжазбаның атауын қайталамау керек.
Кіріспе: зерттелетін мәселеге жалпы шолу жасаңыз (жарияланған жұмыстардан қажетті сілтемелерді қосыңыз), оның ішінде осы зерттеудің өзектілігі айқын болады; мақсат пен міндеттерді нақты тұжырымдау керек.
Материалдар мен әдістер: Зерттеу нысаны туралы жалпы мәліметтерді келтіру; көлемін көрсету, әдістерін егжей-тегжейлі сипаттау. Егер әдістердің бірі бұрын әдебиетте сипатталған болса, онда сілтемемен шектеліңіз.
Нәтижелері: зерттеудің түпнұсқа нәтижелерін көрсетіңіз, қажетті иллюстративтік материалмен (суреттермен, схемалармен, диаграммалармен, кестелермен, т. б.) қоса көрсету керек.
Талқылау: белгілі деректер негізінде алынған нәтижелерді талқылауды ұсыну. Жоғарыда аталған тармақтарды «Нәтижелер және талқылау» бөлімінде ұсынуға жол беріледі.
Қорытынды: зерттеудің негізгі тұжырымдарын нақты тұжырымдау.
Алғыс білдіру: зерттеу жұмыстарын қаржыландырған гранттар (егер мүмкін болса) немесе ұйымдар туралы ақпаратты қосыңыз және жұмысқа көмектескен адамдарға алғыс білдіріңіз.
Қосымша: пайдаланылған коллекциялық заттардың түгендеу нөмірлерін, генетикалық сынамалардың нөмірлері және т. б. келтіру.
Әдебиеттер тізімі: мақаланың соңында азат жолсыз, көлемі 11 шрифтпен мақалада келтірілген әдеби дереккөздердің (әдебиеттер) нөмірленбеген тізімін келтіріңіз. Барлық библиографиялық сілтемелерді басылымның түпнұсқа тілінде, бірінші кезекте көрсету керек, дереккөздерді кириллицада, содан кейін латын тілінде; екеуі де алфавиттік ретпен тізімделеді. Сілтеменің соңында, егер бар болса, doi келтіріңіз. Журналдардың атауларын қысқартуға болмайды. Кейін басылымдардың түпнұсқа тілінде келтірілген әдебиеттер тізімін ұсыну, ағылшын тіліне аударылған (References), сондай-ақ алфавиттік тәртіппен. Бұл үшін кириллицадағы дереккөздер келтірілген жұмыстың атауы еркін аудармада, ал аты-жөні автор (лар) мен журналдың (жинақтың, кітаптың) атауы латын әрпіне (латын әрпіне) ауыстырылады http://translitonline.ru / немесе басқа ресми стандарттар). Егер аты- жөнін жазудың ағылшын тіліндегі баламасы болса, автор (-лар), мақаланың атауы мен журналын, онда оны қолдануға болады.
Журналдардағы мақалалар
Әдебиеттер
Шаммаков С.М., Атаев К.А. 2007. Новые находки круглоголовки-вертихвостки в Северном Туркменистане. Проблемы освоения пустынь, 1: 54–55.
Alibardi L. 2009. Embryonic keratinization in vertebrates in relation to land colonization. Acta Zoologica 90(1): 1–17. https://doi.org/10.1111/j.1463-6395.2008.00327.x
References
Shammakov S.M., Ataev K.A. 2007. New finds of spotted toadheaded agama in Northern Turkmenistan. Problems of Desert Development, 1: 54-55. [In Russian]
Alibardi L. 2009. Embryonic keratinization in vertebrates in relation to land colonization. Acta Zoologica 90(1): 1–17. https://doi.org/10.1111/j.1463-6395.2008.00327.х
КІТАПТАР МЕН МОНОГРАФИЯЛАР
Әдебиеттер
Ананьева Н.Б., Орлов Н.Л., Халиков Р.Г., Даревский И.С., Рябов С.А., Баранов А.В. 2004. Атлас пресмыкающихся Северной Евразии (таксономическое разнообразие, географическое распространение и природоохранный статус). СПб.: Зоологический институт РАН. 232 с.
Duellman W.E., Trueb L. 1994. Biology of Amphibians. Baltimore & London: Johns Hopkins University Press. 670 p.
References
Ananyeva N.B., Orlov N.L., Khalikov R.G., Darevsky I.S., Ryabov S.A., Baranov A.V. 2004. Atlas of Reptiles of Northern Eurasia (Taxonomic Diversity, Geographical Distribution and Environmental Status). St. Petersburg: Zoological Institute RAS. 232 р. [In Russian]
Duellman W.E., Trueb L. 1994. Biology of Amphibians. Baltimore & London: Johns Hopkins University Press. 670 p.
КІТАПТАР МЕН МОНОГРАФИЯЛАРДЫҢ ТАРАУЛАРЫ
Әдебиеттер
Дильмухамедов М.Э. 1994. Покровы. В кн.: Сибирский углозуб (Salamandrella keyserlingii Dybowski, 1870). Зоогеография, систематика, морфология. Москва: Наука. C. 109–115.
Aldridge R.D., Jellen B.C., Siegel D.S., Wisniewski S.S. 2011. The sexual segment of the kidney. In: Reproductive biology and phylogeny of snakes. Boca Raton, FL: CRC Press. P. 477– 509.
References
Dilmukhamedov M.E. 1994. The Skin. In: The Siberian Newt (Salamandrella keyserlingii Dybowski, 1870). Zoogeography, Systematics, Morphology. Moscow: Nauka. P. 109–115. [In Russian].
Aldridge R.D., Jellen B.C., Siege, D.S., Wisniewski S.S. 2011. The sexual segment of the kidney. In: Reproductive Biology and Phylogeny of Snakes. Boca Raton, FL: CRC Press. P. 477– 509.
КОНФЕРЕНЦИЯ ТЕЗИСТЕРІ
Әдебиеттер
Бондаренко Д.А., Антонова Г.С. 1977. Ландшафтное распределение рептилий на плато Устюрт. Тезисы докладов IV Всесоюзной герпетологической конференции. Ленинград: Наука. C. 41–42.
Dujsebayeva T.N. 1995. On the development of the skin and dermal glands of larval and adult Siberian Salamander, Ranodon sibiricus Kessler, 1866, (Amphibia. Urodela). Abstracts II Asian Herpetological Congress. Ashgabat, Turkmenistan. P. 20–21.
References
Bondarenko D.A., Antonova G.S. 1977. Landscape distribution of reptiles on the Ustyurt plateau. Proceedings IV All-Union Herpetological Conference. Leningrad: Nauka. P. 41–42. [In Russian]
Dujsebayeva T.N. 1995. On the development of the skin and dermal glands of larval and adult Siberian Salamander, Ranodon sibiricus Kessler, 1866, (Amphibia. Urodela). Abstracts II Asian Herpetological Congress. Ashgabat, Turkmenistan. P. 20–21.
ДИССЕРТАЦИЯ ТЕЗИСТЕРІ
Әдебиеттер
Дуйсебаева Т.Н. 1994. Кожные рецепторы игуаноморфных и гекконовых ящериц (морфология, топография). Автореф. дисс. на соискание степени канд. биол. наук. Алматы. 24 с.
References
Dujsebayeva T.N. 1994. The Skin Sense Organs of the Iguanian and Gekkonian lizards (Morphology, Topography). Abstract of dissertation on degree of candidate of biological sciences. Almaty. 24 p. [In Russian with English Abstract]
Қазақ тілі 
Русский 
English (UK)